nl

Leuven, België

Auteur: Koen Vanhoof, bestuurslid en hoofdredacteur van Esperanto 3000 Leuven, maart 2002. Laatste correctie / toevoeging februari 2003.

 

Leuven bevindt zich in de provincie Vlaams-Brabant, in het Nederlandstalig deel van Belgie. Omdat Leuven centraal gelegen is in Belgie, is het een perfecte uitvalsbasis om Belgie beter te leren kennen. Maar ook Leuven zelf is de moeite waard om te bezoeken.

De geschiedenis van Leuven begon ongeveer 130.000 jaar voor Chr. Gebruikte vuurstenen die bij opgravingen gevonden werden laten zien dat er toen al mensen waren in de buurt van Leuven.

De Nerviers en de Eburonen vertoefden eeuwen in de Leuvense regio. Rond 58 voor Christus veroverde Julius Caesar Gallie en roeide de stam van de Eburonen volledig uit. Opgravingen hebben overblijfselen teruggevonden van Romeinse villa's uit de tweede helft van de eerste eeuw na Christus.

Pas in 884 is er in geschriften voor de eerste keer sprake van Leuven (Lovanium). Het zou nog lang duren vooraleer deze kleine nederzetting zou uitgroeien tot een van de belangrijkste steden van Brabant. Lovanium betekent "snel stromend water" en verwijst naar een klein beekje ten zuiden van het huidige stadscentrum.

Het belang van Leuven is te danken aan graaf Lambert met de baard. Hij vestigde zich aan het einde van de 11e eeuw op een eiland in de rivier de Dijle. In het begin van de twaalfde eeuw maakte een van zijn opvolgers Leuven tot hoofdstad van het hertogdom Brabant. Omdat Leuven ook een gunstige ligging had aan de oevers van de Dijle en aan de landweg van Brugge naar Keulen, nam het economisch en politiek belang van de stad gaandeweg toe. Om de stad beter te beschermen werd rond 1160 de oude feodale versterking vervangen door een stenen ringmuur, waarvan enkele delen bewaard bleven.

In de 12de-13de eeuw kreeg de stad een passende handelsinfrastructuur: vishalle, broodhuis, vleeshuis en graanhalle. Ten behoeve van de groeiende bevolking werden er ook een aantal nieuwe kerken en kapellen opgericht en werd een tweede ringmuur gebouwd.

Van grote betekenis voor de verdere stadsontwikkeling was de stichting van de universiteit in 1425 door hertog Jan IV na goedkeurig door de Paus. Oorspronkelijk had de universiteit 4 faculteiten: kerkelijk recht, burgerlijk recht, kunsten (nu faculteiten van Wetenschappen en van Letteren) en geneeskunde. De instelling werd weldra bezocht door studenten en geleerden uit de Nederlanden, Frankrijk, Duitsland, Italie en Schotland. De vele buitenlandse studenten gaven de universiteit een internationaal karakter dat ze nooit meer zou verliezen. De universiteit deed Leuven gonzen van intellectuele bedrijvigheid en telde onder haar studenten en docenten beroemde figuren zoals Adrianus van Utrecht (de latere Paus Adrianus VI), Erasmus en taalgeleerde Justus Lipsius. Vandaag drukt de universiteit nog steeds haar stempel op het stadsbeeld met meer dan 200 universitaire gebouwen verspreid over heel de stad.

De Bourgondische 15de eeuw was trouwens in bouwkundig opzicht een glansperiode voor Leuven: het statige stadhuis, het Tafelrond en de prachtige gotische Sint-Pieterskerk zijn ondermeer in deze periode gebouwd.

De verbetering van de steenwegen maakte van Leuven een centrum van doorvoerverkeer van de haven van Oostende naar Duitsland.

Nadat de universiteit tijdens de Franse overheersing was gesloten, heropende ze in 1817 onder Willem I haar deuren. Tot in 1835 was er aan de universiteit nooit een taalprobleem geweest. Alle lessen werden in het Latijn gedoceerd. Dat veranderde na het ontstaan van Belgie. Vanaf dan werden de colleges enkel in het Frans gegeven, de taal van de gegoede klasse. Het taalprobleem werd pas in 1968 definitief opgelost door de opsplitsing van de universiteit in een Nederlandstalige Katholieke Universiteit Leuven en een Franstalige Universite Catholique de Louvain. Deze laatste universiteit vestigde zich op 20 km van Leuven, in het franstalig deel van Belgie.

Leuven werd zwaar geteisterd tijdens de twee wereldoorlogen, vooral tussen het station en het centrum. Dit maakte het mogelijk de hoofdstraat tussen station en stadhuis recht te trekken (de huidige bondgenotenlaan). De rest van het stratenplan en heel wat oude stadsdelen bleven bewaard. Leuven behoort nu bij grootste steden van Vlaanderen, maar toch bleef het een stad op mensenmaat, waar het goed is om te leven. Sinds 1 januari 1995 is Leuven hoofdstad van Vlaams-Brabant.

Meest bekend is Leuven om zijn universiteit, met zijn studenten uit vele verschillende landen. En waar studenten zijn, zijn ook feesten... En waar feesten zijn, is ook bier nodig! Reeds meer dan 2000 jaar geleden werd in België bier gebrouwen. Tot op de dag van vandaag is dit procédé niet vergeten. In Leuven bevindt zich de modernste bierbrouwerij van België, tevens de tweede grootste ter wereld.

Ook in de Esperantowereld is Leuven geen onbekende. De lokale club organiseert - naast de normale clubactiviteiten - elke 2 jaar een groot feest voor de week van de internationale vriendschap waarop echt iedereen welkom is. Mensen vanuit heel België, Nederland, Frankrijk, Duitsland zijn er dan ook altijd van de partij. In 1982 kwamen vele jongeren naar Leuven voor het 38e Internationale JeugdCongres (IJK). Leuven heeft een legendarische gastvrijheid en internationale uitstraling. Mede daardoor was het IJK een groot succes. Net zoals toen, zal de organisatie van de Internationale EsperantoConferentie (IEK) in juli 2002 weer tot in de puntjes verzorgd zijn.